E-ISSN 2651-5164 / Print-ISSN 2717-6398
Cilt : 57 Sayı : 4 Yıl : 2023












































Dergimiz 2012 aralık sayısıyla karekod sistemi uygulamasına başlamıştır.

Makalelerin üzerinde bulunan Karekodu dilediğiniz akıllı cihazınız ile okutarak makaleyi indirebilir veya meslektaşlarınızlada paylaşa bilirsiniz.

Cihazınıza QR codeReader app indirerek uygulamayı kullanmaya başlayabilirsiniz.

Apple app için tıklayınız
Android app için tıklayınız

İzotretinoin tedavisi sonrası yüzde hipertrikoz: Yan etki mi tesadüf mü? [Turkderm-Turk Arch Dermatol Venereol]
Turkderm-Turk Arch Dermatol Venereol. 2022; 56(1): 7-11 | DOI: 10.4274/turkderm.galenos.2021.32396

İzotretinoin tedavisi sonrası yüzde hipertrikoz: Yan etki mi tesadüf mü?

Esra Saraç1, Alkım Ünal2
1Koç Üniversitesi Hastanesi, Dermatoloji Kliniği, İstanbul, Türkiye
2Medipol Üniversitesi Hastanesi, Dermatoloji Kliniği, İstanbul, Türkiye

Amaç: İzotretinoin tedavisi sonrası görülen kıl artışı sık olmamasına rağmen ilacın en rahatsız edici yan etkilerinden biri olabilir. Bu çalışmanın amacı, sistemik izotretinoin kullanımı ile yüzde gelişen hipertrikoz arasındaki ilişkinin araştırılmasıdır.
Gereç ve Yöntem: Bu prospektif çalışmaya premenapozal dönemdeki kadın akne vulgaris hastaları dahil edildi. Laboratuvar testleri (beta-insan koryonik gonadotropin, total kolesterol, trigliserid, düşük yoğunluklu lipoprotein, yüksek yoğunluklu lipoprotein, aspartat aminotransferaz, alanin aminotransferaz) tedavi başında ve çalışma boyunca aylık olarak değerlendirildi. Çalışmanın başında vücut kitle indeksi (VKİ) hesaplandı. Hastaların kıl artışı şikayeti olduğunda veya artış hekim tarafından gözlendiğinde ek olarak hormon [lüteinleştirici hormon, folikül uyarıcı hormon, total testosteron, serbest-testosteron, dehidroepiandrosteron-sülfat (DHEAS), prolaktin, 17-hidroksiprogesteron, glikoz, insülin] seviyeleri ve abdominopelvik/transvajinal ultrasonografi değerlendirildi. Akne şiddeti Global Akne Değerlendirme Ölçeği (GADÖ) ile, hirsutizm skoru modifiye Ferriman-Gallwey (m-FGS) skoru ile hesaplandı. Çene ve yanakların bazal ve aylık çekilen dijital dermoskopik fotoğrafları kıl sayımı için ImageJ programına aktarıldı. Bazal kıl sayısına göre tedavi sonunda %5’ten fazla kıl artışı hipertrikoz olarak kabul edildi.
Bulgular: Çalışmaya 18-34 (ortanca: 21,5) yaş arasındaki 30 hasta katıldı. Ortalama tedavi süresi 6,2±0,6 aydı. Yüzde kıl artışı 3 (%10) hastada tespit edildi. Bir hastada DHEAS seviyesi yüksek olup bu hastanın abdominal ultrasonografisi normaldi. İzotretinoin tedavisi kesilmeden DHEAS seviyesi 2 ay sonra normale döndü. Yüzde kıllanma artışı olan 3 hasta ile diğer 27 hastanın ortalama GADÖ (p=0,52), bazal m-FGS (p=0,42) ve VKİ (p=0,71) değerleri karşılaştırıldığında istatiksel olarak anlamlı fark bulunmadı. Tedavi kürleri tamamlandıktan ortalama 2 (1-3) ay sonra hipertrikozun spontan olarak kaybolduğu gözlendi.
Sonuç: İzotretinoinle indüklenen yüzde kıl artışının patomekanizması tam olarak aydınlatılamamıştır. Tedavi tamamlandıktan sonra kıllanmanın spontan olarak düzelmesi, bu durumun duyarlı kişilerde ilaca bağlı geçici bir hormonal dengesizlik sonucu oluşabileceğini düşündürmektedir.

Anahtar Kelimeler: Akne vulgaris, hirsutiz, hipertrikoz, izotretinoin

Facial hypertrichosis after isotretinoin therapy: Is it a side effect or coincidence?

Esra Saraç1, Alkım Ünal2
1Koç University Hospital, Clinic of Dermatology, İstanbul, Turkey
2Medipol University Hospital, Clinic of Dermatology, İstanbul, Turkey

Background and Design: Excessive hair growth after isotretinoin treatment for acne vulgaris is not common, but may be one of the most undesirable side effects of the drug. The aim of this study is to investigate the relationship between systemic isotretinoin use and facial hypertrichosis.
Materials and Methods: Female acne patients in premenopausal age were included in this prospective study. Laboratory tests [beta-human chorionic gonadotropin, total cholesterol, triglyceride, low-density lipoprotein, high-density lipoprotein, aspartate aminotransferase, alanine aminotransferase] were evaluated initially and monthly during the study period. Hormone levels [luteinizing hormone, follicle stimulating hormone, total testosterone, free testosterone, dehydroepiandrosterone-sulfate (DHEAS), prolactin, 17-hydroxyprogesterone, glucose, and insulin] and abdominopelvic/transvaginal ultrasonography were also evaluated when there was a complaint or clinical findings of excessive hair growth. Body mass index (BMI) was calculated at the beginning of the study. Severity of the acne was assessed with Global Evaluation Acne Scale (GEAS). Hirsutism scores were calculated with Modified Ferriman-Gallwey score (m-FGS). Baseline and monthly taken digital dermoscopic photographs from the chin and cheeks were transferred to the ImageJ program to count the hair. Hair increases of >5% at the end of the treatment according to the basal hair count was accepted as hypertrichosis.
Results: Thirty patients aged between 18-34 (median: 21.5) participated in the study. Mean duration of the therapy was 6.2±0.6 months. Facial hair growth was detected in three (10%) patients. One patient had an elevated DHEAS level with normal abdominal ultrasonography findings. Without the cessation of isotretinoin therapy, DHEAS level decreased to normal limits after two months. There was no statistically significant difference found between the mean GEAS (p=0.52), basal m-FGS (p=0.42), and BMI (p=0.71) of three patients with facial hypertrichosis, and in the remaining 27 patients. Facial hypertrichosis disappeared spontaneously 2 months (1-3 month) after the treatment courses were completed.
Conclusion: The patho-mechanism of isotretinoin induced facial hair growth is not fully clarified. Since the facial hypertrichosis disappeared spontaneously when the treatment was ended, we think that this may be due to a temporary drug induced hormonal imbalance in susceptible individuals.

Keywords: Acne vulgaris, hirsutism, hypertrichosis, isotretinoin

Esra Saraç, Alkım Ünal. Facial hypertrichosis after isotretinoin therapy: Is it a side effect or coincidence?. Turkderm-Turk Arch Dermatol Venereol. 2022; 56(1): 7-11

Sorumlu Yazar: Esra Saraç, Türkiye
Makale Dili: İngilizce
LookUs & Online Makale