Allerjik kontakt dermatit dýþardan temas edilen ajanlara karþý geliþen gecikmiþ tip (Tip IV) reaksiyondur. Alerjene maruz kalýndýktan ve duyarlandýktan sonra ortaya çýkan klinik tablodur. Akut evrede eritemli, kepekli plaklar, ciddi olgularda ise temas yerlerinde vezikül ve büllerle karakterizedir. Duyarlý kiþinin alerjenle tekrarlayan ve devamlý temasý hastalýðýn kronikleþmesine neden olur. Kronik olgularda likenifikasyon, eritemli plaklar, hiperkeratoz, fissür tablosu ortaya çýkar. Allerjik kontakt dermatit dermatoloji alanýnýn çok sýk rastlanan hastalýk grubudur. Allerjik kontakt dermatit tanýsý hasta öyküsü, fizik muayene ve yama testi ile konur. Deðiþik kontaktan maddelere karþý deri reaksiyonlarýnýn bilinmesi allerjik kontakt dermatit tanýsýnýn doðru konulmasýný saðlar. Her yaþta görülebilen bu hastalýkta çocuklarda temas edilen malzemeler, giysi malzemeleri ve aksesuarlarý rol oynarken, eriþkin olgularda kontakt dermatit kullanýlan kozmetikler ve topikal ilaçlar ile iliþkili olabilir. Kontakt madde yapýsý güncel kullanýlan ajanlar veya geleneksel maddelerle de iliþkili olabilir. Alerjenin yerleþim yeri iyi deðerlendirilmelidir. Hastanýn mesleði, hobileri iyi sorgulanmalýdýr. Bu derlemede allerjik kontakt dermatit ile ilgili ülkemizde ve dünyadaki son literatür bilgileri sunulmak istenmiþtir.

Amaç: Dermatoloji mezuniyet sonrasý eðitiminde birçok sorunla karþýlaþýlmaktadýr. Bu çalýþma ile Türkiye’deki dermatoloji asistanlarýnýn bu sorunlar hakkýndaki görüþlerini ve çözüm önerilerini tespit ederek etkili ve standart eðitim programlarý önerebilmek hedeflenmiþtir. Gereç ve Yöntem: Dermatoloji asistanlýk eðitimindeki sorunlarý ve çözüm önerilerini tespit edebilmek için tanýmlayýcý bir pilot çalýþma planlanmýþ ve bir anket formu hazýrlanmýþtýr. Çalýþma 20 Haziran ile 09 Aðustos 2006 tarihleri arasýnda yapýlmýþtýr. Sorular asistan düþüncelerinin yeterlilik ve önem düzeylerini deðerlendirebilmek için 5’li Likert ölçeðine göre tasarlamýþtýr. Bulgular: Çalýþmaya (52 kadýn, 15 erkek) toplam 67 kiþi katýlmýþtýr. Eðitim bileþenlerinin önemlilik deðerlendirmesinde, en önemli konunun kliniko-patolojik toplantýlar olduðu bildirilmesine raðmen diðer tüm bileþenlerin de önemli olduðu tespit edilmiþtir. Yeterlilik deðerlendirmesinde ise en yetersiz bileþenler olarak fotodermatoloji/lazer (puan 5,0 üzerinden 1,82) ve kozmetik dermatoloji eðitimleri (1,83) olduðu tespit edilmiþtir. Ayrýca, seminer hazýrlama (4,03), dergi, makale, literatür saatleri (4,04), “textbook” derlemesi, çevirisi, tartýþýlmasý (3,86) ve alerji (kontakt dermatit, “patch” test) eðitimi (2,95) dýþýnda kalan tüm bileþenler yetersiz olarak deðerlendirilmiþtir (en az 1,82, en çok 2,58). Tüm araþtýrma deðerlendirildiðinde, önem ile yeterlilik arasýndaki farkýn en fazla olduðu alan “kozmetik dermatoloji eðitimi (2,50)” olarak dikkat çekmektedir.
Sonuç: Bu çalýþma ülkemizde dermatoloji eðitimi hakkýnda asistan görüþlerinin alýnarak yapýldýðý ilk deðerlendirme niteliðindedir. Sonuçlar göstermiþtir ki eðitim bileþenlerinin yeniden gözden geçirilerek düzenlenmesi ve standart bir asistan eðitim programý hazýrlanmasý gerekmektedir. Yeni program hazýrlanýrken de özellikle bu konulara daha fazla ilgi gösterilmesi uygun olacaktýr.

Amaç: Stevens-Johnson sendromu (SJS) ve toksik epidermal nekroliz (TEN) deri ve mukozalarý tutan, yaygýn bül oluþumu ve erozyonlarla karakterize ciddi seyirli ilaç reaksiyonlarýdýr. Bu çalýþmada, hastanemizde SJS ve TEN tanýsýyla izlenen hastalarýn demografik, klinik özellikleri ve seyirlerinin sunulmasý ve uyguladýðýmýz tedavi yönteminin tartýþýlmasý amaçlanmýþtýr. Gereç ve Yöntem: 2000-2008 yýllarý arasýnda hastanemizde tanýsý konan ve tedavi edilen ardýþýk 20 hasta retrospektif olarak deðerlendirildi. Bulgular: Hastalarýn %15’i SJS, %25’i SJS/TEN (geçiþ olgularý), %60’ý TEN tanýsý almýþtý. Ýki olguda oral, oküler, genital, nazal ve anal mukozalarýn hepsinde tutulum saptanýrken ortalama 3 mukozal yüzeyin tutulduðu gözlendi. Konjunktivalar (%85), oral mukozadan (%95) sonra en sýk etkilenen mukozal yüzeylerdi. Döküntüden sorumlu olduðu düþünülen ilaçlar 18 olguda saptanabildi, bunlar; sulfasalazin ve non-steroid antiinflamatuar ilaçlar (6 olgu), antikonvülzan ilaçlar (5 olgu), kanser tedavi ilaçlarý (3 olgu), allopurinol (2 olgu), amifostin (1 olgu) ve ampisilin’di (1 olgu). Yirmi hastanýn 5’i sepsis ve çoklu organ yetmezliði nedeniyle kaybedilmiþti. Hastalarýmýzda 60 yaþ üzerinde olmanýn, vücut yüzey alanýnýn %70’inden fazlasýnda tutulumun ve eþlik eden malinitenin istatistiksel olarak seyri olumsuz etkilediði saptandý (sýrasýyla; p=0,035, p=0,005, p=0,015). On dört hasta kýsa süreli orta doz kortikosteroid ile tedavi edildi. Bu tedaviye hastalarýn tümünde olumlu yanýt alýndý ve fatal seyir gözlenmedi. Hastalarda döküntü baþlamasý ile sorumlu olduðu düþünülen ilacýn kesilmesi arasýnda geçen süre 2,2 gün ve tedaviye baþlanmasý arasýndaki süre ortalama 3,4 gündü. Sonuç: Hastalarýmýzda döküntüden sorumlu olduðunu düþündüðümüz ilaçlar SJS ve TEN geliþmesinde yüksek risk taþýdýðý bilinen ilaçlardýr ve ileri yaþ, yaygýn tutulum ve eþlik eden malinite seyri olumsuz etkilemiþtir. Sonuçlarýmýz kýsa süreli orta doz kortikosteroid uygulanmasýnýn sorumlu ilacýn erken dönemde kesilmesi yanýnda tamamlayýcý bir tedavi yöntemi olabileceðini düþündürmektedir.

Amaç: Behçet hastalýðý (BH), baþlýca tekrarlayan oral ülserasyon, genital ülserasyon ve üveit ile karakterize, kronik, inflamatuar ve etyolojisi bilinmeyen multisistemik bir hastalýktýr. Hastalýðýn patogenezinde faktör V leiden (FVL) gen mutasyonu gibi trombofilik defektler önemli rol oynayabilir. Son zamanlarda BH’nda tromboz ve göz tutulumu ile birlikte FVL gen mutasyonunun birlikteliði gösterilmiþtir. Bu çalýþmanýn amacý, BH’nda FVL gen mutasyonunun prevalansýný ve FVL’in sistemik tutulumla arasýndaki iliþkiyi araþtýrmaktý. Gereç ve Yöntem: Yaþ ve cinsiyete göre eþleþtirilmiþ, 106 (51 kadýn, 55 erkek) Behçet hastasý ve 70 (35 kadýn, 36 erkek) saðlýklý birey kontrol grubu olarak çalýþmaya dahil edildi. FVL gen mutasyonunun varlýðý polimeraz zincir reaksiyonu (PCR) ile araþtýrýldý. Bulgular: Behçet hastalarýnýn %20,8’inde (22/106) saðlýklý kontrollerin %8,5’inde (6/71) FVL gen mutasyonu saptandý. Bu fark istatistiksel olarak anlamlýydý (p=0,027). Hastalarýn 45’inde (%42,4) sistemik tutulum mevcuttu. Sistemik tutulumlu (%26,7) ve sistemik tutulumsuz hastalar(%16,4) arasýnda, FVL gen mutasyonu bakýmýndan istatistiksel olarak anlamlý bir iliþki yoktu (p=0,197). FVL gen mutasyonu saptanan hastalar ve kontrollerin hepsi heterozigottu. Sonuç: Sistemik tutulumlu Behçet hastalarýnda bu mutasyonun sýklýðýný saptamak için, sistemik tutulumlu daha büyük hasta serilerinde daha fazla çalýþmalar gerekir.

Amaç: PUVA, psoriasis tedavisinde yaygýn olarak kullanýlmasýna raðmen, palmoplantar psoriasiste lokal PUVA’nýn etkinliði konusundaki veriler sýnýrlý ve çeliþkilidir. Bu çalýþmanýn amacý, palmoplantar psoriasiste, tek baþýna veya sistemik retinoidle birlikte lokal banyo PUVA tedavisinin etkinliðini deðerlendirmektir. Gereç ve Yöntem: Banyo PUVA’nýn etkinliði, palmoplantar psoriasisi olan 18 hastada retrospektif olarak deðerlendirilmiþtir. Tedavi, haftada 3 gün olmak üzere, el ve ayaklarýn 10 mg/litre 8-metoksipsoralen içeren musluk suyunda 15 dakika bekletilmesinin hemen ardýndan UVA verilmesi þeklinde uygulanmýþtýr. Hastalara banyo PUVA tedavisi tek baþýna veya þiddetli ve dirençli olgularda asitretin ile birlikte verilmiþtir. Asitretin tedavinin baþýndan itibaren kullanýlmýþ ya da devam eden fototerapiye eklenmiþtir. Tam düzelme ya da maksimum yanýt elde edilene kadar banyo PUVA’ya devam edilmiþtir. Bulgular: Onsekiz hastanýn 7’sinde banyo PUVA tedavisi tek baþýna, 11’inde asitretin ile birlikte kullanýlmýþtýr. Altý hasta tedavinin baþýndan itibaren banyo PUVA ile birlikte asitretin kullanýrken, tek baþýna PUVA’ya yetersiz yanýt veren 5 hastada asitretin sonradan tedaviye eklenmiþtir. Asitretinin ortalama dozu 25 mg/gün'dür. Devam eden fototerapiye asitretin eklenen hastalarda asitretinin kullanýlmaya baþlanma zamaný ortalama 20. tedavi seansýdýr. Tedaviyi tamamlayan 16 hastanýn 12’sinde (%75) orta ve belirgin derecede iyileþme elde edilmiþtir. Ortalama seans sayýsý 32 (8-69), ortalama kümülatif UVA dozu 155,4 J/cm2 (22-373,5), tek bir seansta verilen ortalama maksimum doz 6,6 J/cm2 (3-8)'dir. Ýki hastada (%13) hafif-orta þiddette eritem gözlenmiþtir. Yan etki nedeniyle tedaviyi býrakan olmamýþtýr. Sonuç: Banyo PUVA tedavisi, palmoplantar psoriasiste etkili ve güvenli bir tedavi yöntemidir.

Herediter anjioödem fonksiyonel C1 esteraz inhibitör proteinin konjenital eksikliði sonucu oluþan, otozomal dominant kalýtýlan nadir bir hastalýktýr. Herediter anjioödemli hastalar klinik olarak yüz, gövde, solunum yollarý, abdominal organlarý ve ekstremiteleri etkileyen tekrarlayan ödem epizodlarý ile karakterizedir. Ataklar ya spontan olarak ya da stres veya travmayý takiben oluþabilir. Hastalýk sýklýkla karýn aðrýsý ataklarý ile seyreder. Öyle ki hastalar bu þikayet nedeniyle dermatoloji kliniðinden ziyade diðer kliniklere baþvurabilir ve yanlýþ taný konulup takip edilebilir. Bu nedenle karýn aðrýsýndan yakýnan olgularda ayýrýcý tanýda herediter anjioödem de düþünülmelidir. Bu yazýda uzun süredir Ailevi Akdeniz Ateþi olarak takip edilen herediter anjioödem tanýlý bir aile sunmaktayýz. Aile bireyleri çocukluk çaðýndan beri vücudunun deðiþik bölgelerinde devamlý oluþup sonra kaybolan þiþliklerden ve þiddetli karýn aðrýsýndan yakýnmaktaydý. Hastalar yanlýþlýkla Ailevi Akdeniz Ateþi tanýsý ile yýllarca izlenmiþ ve tedavi edilmeye çalýþýlmýþtýr. Olgulara kliniðimizde herediter anjioödem tanýsý konuldu ve danazol tedavisinden fayda gördüler.

Gençlerin halkasal likenoid dermatiti, çevresi eritemli ortasý hipopigmente halkasal plaklarla karakterize bir hastalýktýr. Ýlk kez 2003 yýlýnda Annessi ve arkadaþlarý tarafýndan tanýmlanmýþtýr. Daha sonra gençlerin halkasal likenoid dermatitli sadece bir olgu bildirilmiþtir. Bu yazýda halkasal likenoid dermatiti olan 17 yaþýnda bir erkek olgu sunulmuþ ve halkasal lezyonlarýn ayýrýcý tanýsýnda gençlerin halkasal likenoid dermatitinin de düþünülmesi gerektiði vurgulanmýþtýr.

Akrokeratozis verrüsiformis, nadir görülen otozomal dominant geçiþ gösteren bir genodermatozdur. Lezyonlar, tipik olarak el ile ayak sýrtlarýnda, diz ve dirseklerde yerleþim gösteren küçük, verrüköz, düz papüllerdir. Burada asitretin ile baþarýlý bir þekilde tedavi edilen akrokeratozis verrüsiformisli sporadik bir olgu sunulup, ilgili literatür gözden geçirildi.